Giới thiệu về chùa Phổ Minh – ngôi chùa cổ tại đất tổ Nam Định

Đất Nam Định là vùng đất quê hương của các đời vua nhà Trần. Dưới thời Trần, nhiều ngôi đền, miếu, chùa được xây dựng tại đây. Trong đó, nổi bật là di tích chùa tháp Phổ Minh. Cùng khám phá lịch sử, kiến trúc ngôi chùa Phổ Minh cổ kính với bảo vật hơn 700 năm tuổi. Đi lễ chùa Phổ Minh cần chú ý điều gì?

NỘI DUNG

Giới thiệu về chùa Phổ Minh

Chùa Phổ Minh là ngôi chùa cổ tọa lạc tại thôn Tức Mạc thuộc tỉnh Nam Định – quê hương của các vua Trần. Chùa còn được gọi là chùa tháp Phổ Minh, do đây là nơi lưu giữ bảo vật tháp Phổ Minh tượng trưng một thời Hào khí Đông A – nhà Trần. Dù đã chứng kiến những năm tháng lịch sử hào hùng từ dựng nước, giữ nước và hòa bình như ngày nay, chùa Phổ Minh vẫn còn ghi bóng những vết tích vàng son quý giá không thể thay thế.

Xem thêm: Chùa Côn Sơn (Hải Dương) thờ ai và hành trình tham quan vãn cảnh chùa

Chùa Phổ Minh đã từng xuất hiện trên mặt sau của tờ tiền 100 đồng Việt Nam được phát hành năm 1991. Đến năm 2012, chùa được công nhận và xếp hạng là di tích Quốc gia đặc biệt. 

chùa phổ minh
Chùa Tháp Phổ Minh in trên tờ tiền 100 đồng

Quá trình hình thành và phát triển của ngôi chùa

Theo biên niên sử, chùa do vua Trần Thái Tông ban lệnh xây dựng vào năm 1262 ở phía Tây cung Trùng Quang của các vị vua nhà Trần. Nhưng theo các bản văn khắc trên bia tại chùa cho biết, chùa có từ thời Lý và được mở rộng quy mô vào thời Trần. 

Chùa Phổ Minh cũng từng là nơi Điều Ngự Giác Hoàng Trần Nhân Tông tu hành khi mới xuất gia. Nói về Trần Nhân Tông, đây không chỉ là một vị vua hiền có công trong kháng chiến chống Nguyên Mông lần 2 và 3 mà còn là vị tổ đã sáng lập ra một dòng thiền của riêng Việt Nam, đó là thiền phái Trúc Lâm.

Tháp Phổ Minh – Bảo vật cổ hơn 700 năm tuổi

Giới thiệu về tháp Phổ Minh

Tháp chùa Phổ Minh được xây dựng vào năm 1308, đến nay đã hơn 700 năm tuổi. Khi vua Trần Nhân Tông băng hà, vua Trần Anh Tông đã đem 7 trong số 21 hạt xá lợi đặt trong cỗ kiệu bát cống làm bằng đá rồi xây tháp Phổ Minh lên trên. Vua Trần Thái Tông là người khai sinh ra triều đại nhà Trần, đồng thời là một nhà Phật học đã đặt nền móng vững chắc để sau này Phật hoàng Trần Nhân Tông sáng ra dòng thiền phái Trúc Lâm của Việt Nam.

tháp chùa phổ minh
Tháp Phổ Minh hơn 700 năm tuổi ngày nay vẫn giữ được nét uy nghi

Tháp Phổ Minh được xây dựng bằng chất liệu gì?

14 tầng tháp được xây lên theo kết cấu hình vuông với chiều cao gần 20m, giữa các tầng là gờ mái cong nhẹ. Tầng nào cũng trổ 4 cửa vòm cuốn theo lối cuốn tò vò. Đỉnh tháp là búp sen đá có 5 lớp cánh chụm vào nhau.

Trong đó, nền tháp và tầng thứ nhất được làm bằng đá với cạnh đáy dài 5,21m. Tại đây có chạm nông họa tiết hoa lá, sóng nước, mây cuốn đặc trưng cho phong cách trang trí thời nhà Trần. Các tầng còn lại phía trên được xây bằng gạch bắt mạch để trần. Mỗi đầu viên gạch có dòng chữ “Hưng – Long thập tam niên” (1305) và khắc họa con rồng nổi thời Trần. Sau đó, một thương nhân giàu có tại đây đã bỏ tiền trát vữa lên các mặt tháp.

Xem thêm: Không gian kiến trúc chùa Mía có gì đặc biệt?

Khác với nhiều bảo tháp cổ khác đã bị thời gian và chiến tranh phá hủy, tháp chùa Phổ Minh là công trình kiến trúc lâu đời giữ được kết cấu tương đối toàn vẹn.

tháp chùa phổ minh
Tháp Phổ Minh như một bông sen lớn trổ thẳng lên bầu trời trong xanh

Nằm giữa vùng chiêm trũng bên cạnh mái chùa cổ kính cùng cây cổ thụ sum suê, tháp Phổ Minh như một bông sen lớn trổ thẳng lên bầu trời trong xanh. Dưới chân tháp còn có những dấu mốc bằng đá là những gì còn sót lại của chân đỡ chiếc vạc Phổ Minh – 1 trong An Nam Tứ Đại Khí mà quân Minh khi xâm lược đã phá hủy.

Tháp nặng tới 700 tấn mà đứng vững chắc bao đời nay trong khuôn viên chùa Phổ Minh, phía trước gian tiền đường trong chùa.

Kiến trúc chùa có gì đặc biệt?

Dù trải qua nhiều lần tu tạo qua các thời đại, đến nay quần thể di tích lịch sử chùa tháp Phổ Minh vẫn còn giữ được nhiều dấu tích nghệ thuật đời Trần. Kết cấu chùa bao gồm các hạng mục chính là Tam quan, Tiền đường, Thiêu hương, Thượng điện, Hậu điện, nhà tổ, nhà tăng, nhà bia, hành lang, phủ Mẫu, ao sen.

tháp phổ minh được xây dựng bằng chất liệu gì
Toàn cảnh chùa Phổ Minh

Tam quan dẫn vào chùa có kết cấu 3 gian làm bằng khung gỗ, tường gạch. Mặt ngoài có bức hoành phong đề 4 chữ “Đại hùng bảo điện”. Bậc thềm ở chính giữa có chạm đôi sóc đá theo kiến trúc thời Trần. Hai bên cổng là hai hồ tròn thả sen nằm đăng đối.

Xem thêm: Kinh nghiệm di chuyển tới chùa Lôi Âm – Ngày lễ chùa Lôi Âm là ngày nào?

chùa phổ minh
Cổng Tam quan chùa

Từ cổng tam quan đi qua hai ao sen, ta sẽ thấy hai nhà bia của chùa nằm đối diện nhau. Hai nhà bia có mặt bằng hình vuông, rộng 4m theo kiểu theo kiểu 2 tầng 8 mái. Nhà bia phía bên phải khắc năm Cảnh Trị 6 (1668), đề dòng chữ “Phổ Minh Thiền Tự”. Nhà bia bên trái khắc năm Duy Tân 1 (1907), đề dòng chữ “Phổ Minh Bảo Tháp Từ Bi”. 

chùa phổ minh
Hai nhà bia chùa Phổ Minh nằm gần ao sen trong khuôn viên chùa

Tiền đường gồm 9 gian. Bộ cửa gian giữa làm bằng 4 cánh bằng gỗ lim chắc chắn, được chạm khắc hình sóng nước, hoa lá tinh xảo. Hai cánh ở giữa chạm đôi rồng lớn chầu Mặt Trời trong khuôn hình lá đề. 

chùa tháp phổ minh
Tòa Tiền đường

 

chùa tháp phổ minh
Gian cổng tòa Tiền đường

 

chùa phổ minh
Bên trong tòa Tiền đường thờ Phật

Thiêu hương gồm 3 gian với chiều dài 9m và chiều rộng 8,23m, được xây quay dọc và giao mái với tiền đường theo hình chữ “Đinh”. 

Thượng điện gồm 3 gian, chiều dài 12,8m và chiều rộng 8,50m. Kết cấu Thượng điện cùng Tiền đường và Thiêu hương được bố trí xếp theo hình chữ “công” tạo thành khu chùa chính.

chùa phổ minh

chùa phổ minh

Hậu điện thờ Trúc Lâm Tam Tổ (tổ tiên của thiền phái Trúc Lâm). Chính giữa là tượng Trần Nhân Tông viên tịch theo kiểu nằm (nhập Niết bàn) được đánh giá là tác phẩm có giá trị cao cả về mỹ thuật, sử học lẫn tư tưởng. Bên phải là tượng tổ Pháp Loa, bên trái là tượng Huyền Quang. 

chùa phổ minh
Tượng vua Trần Nhân Tông nhập Niết bàn (tượng nằm)

 

chùa phổ minh
Bên trong khu chùa chính

Phía sau thượng điện là ngôi nhà dài gồm 11 gian gồm 5 gian nhà tổ ở giữa, bên trái là 3 gian nhà tăng và bên phải là 3 gian điện thờ. 

chùa tháp phổ minh

Tiền đường ở phía trước và ngôi nhà 11 gian ở phía sau được nối với nhau bởi hai dãy hành lang dài làm thành một khung vuông bao quanh kiến trúc chùa.

Ngoài ra, nằm rải rác trong khu vực chùa còn có 96 chân tảng đá chạm hoa sen cổ kính lâu đời.

Kinh nghiệm hành hương tới chùa Phổ Minh

Là nơi lưu giữ những giá trị dân tộc cùng nét đẹp cổ kính lâu đời hiện hữu cho tới tận ngày hôm nay, chùa Phổ Minh là địa điểm hành hương tâm linh của rất nhiều du khách từ các vùng miền khác nhau. Đặc biệt trong những dịp đặc biệt như lễ Tết hay các ngày hội Phật giáo, chùa đón tiếp hàng ngàn người dân tới chiêm ngưỡng kiến trúc cổ xưa cùng lòng hướng thiện tới cầu an, sức khỏe cho gia đình.

Lúc này, mọi người nên sắm sửa lễ vật thành tâm để bái yết nơi cửa chùa. Con hương đệ tử không cần sắm sửa lễ vật mâm cao cỗ đầy mà chỉ cần đơn giản nhưng thành tâm là đủ. Đến với chùa tháp Phổ Minh, ta nên dâng đặt hương án Phật những đồ chay, tịnh như hương hoa, quả tươi chín, trầu cau, xôi chè hay phẩm oản.

Trong những vật lễ dâng lên hương án nhà chùa, Oản Tài Lộc là Ngọc thực được nhiều người lựa chọn để thêm phần trang trọng, linh thiêng và chỉn chu. Oản Tài Lộc cô Tâm là vật lễ thiết kế độc lạ, ý nghĩa, có thể trưng lễ trong thời gian dài mà không bị hỏng, mốc.

đi lễ chùa phổ minh
Oản Tài lộc lễ Phật cô Tâm có thể trưng lễ trong thời gian dài với mức giá phải chăng nhất

 

đi lễ chùa phổ minh
Oản Đào Lễ Phật cầu bình an, may mắn, trọn vẹn ý nghĩa tâm linh

Với sự am hiểu về những tín ngưỡng tâm linh linh thiêng, các nghệ nhân tại Oản Cô Tâm đã nghiên cứu và cải tiến thiết kế tạo nên những tác phẩm Oản Tài Lộc lễ Phật nhiều kích cỡ lựa chọn với mức giá vô cùng phải chăng. 

Vị trí chùa Phổ Minh

Chùa Tháp Phổ Minh tọa lạc tại địa phận thôn Tức Mạc, xã Lộc Vượng, TP. Nam Định, tỉnh Nam Định. Chùa cách trung tâm thành phố Nam Định khoảng 5km về phía Bắc. Chùa cách trung tâm Hà Nội khoảng 90km.

Đi trên quốc lộ 10, từ thành phố Nam Định sang Thái Bình, từ xa du khách đã có thể nhận ra tháp chùa Phổ Minh. Khi tới chùa Phổ Minh, quý khách có thể đến thăm di tích đền Trần nằm tại đường Trần Thừa, xã Lộc Vượng cách chùa 2km để trọn vẹn chuyến hành hương về nơi đất tổ.

Bài viết liên quan
03 4545 5959
×

ĐĂNG KÝ TƯ VẤN OẢN LỄ MIỄN PHÍ

    ×

    CHỈ ĐƯỜNG

    Phone Tin nhắn MESSAGE ZALO CHAT Địa chỉ