Đền Hàn Sơn là ngôi đền cổ không chỉ nổi tiếng về thờ Mẫu Thoải mà còn cả vị Chầu Đệ Tam anh linh. Cùng Oản Cô Tâm tìm hiểu thêm một số thông tin về Bà và ngôi đền linh thiêng này.
NỘI DUNG
Sự tích Chầu Đệ Tam
Trong hàng Tứ Phủ Chầu Bà, bà là vị chầu thứ Ba. Nhìn chung, sự tích về Chầu Bà Đệ Tam vẫn còn nhiều điều chưa rõ ràng và chưa được xác thực. Do Chầu không giáng trần nên không có ghi chép nào cụ thể về thần tích của Ngài.
Tương truyền, Chầu Đệ Tam là Thủy Tinh Tiên Nữ, con vua Thủy Tề dưới Long Cung. Chầu thường được tôn xưng là Lân Nữ Công Chúa, nhận quyền quản cai coi giữ các tiên nữ chốn Thủy Phủ. Lại có sự tích nói rằng, bà là con gái của Lạc Long Quân, danh hiệu Thủy Tinh Động Đình Ngọc Nữ Tam Giang Công Chúa. Nhưng truyền thuyết này không được lưu truyền rộng rãi mà thực tế thì người ta vẫn công nhận sự tích Chầu Đệ Tam là con Vua Long Vương Bát Hải Động Đình hơn. Ngoài ra, nhiều vùng còn quan niệm rằng Chầu Đệ Tam là hóa thân của Mẫu Đệ Tam. Tuy nhiên cách hiểu này được cho là không có căn cứ và Chầu Đệ Tam với Mẫu Đệ Tam không phải cùng một vị.
Xem thêm: Sự tích Chầu Bảy Kim Giao – Đền thờ và kinh nghiệm dâng lễ Chầu Bà.
Đền Hàn Sơn – Cung thờ Chầu Đệ Tam anh linh tại Thanh Hóa
Đôi nét về đền Hàn Sơn
Chầu Đệ Tam thường được thờ tại các cửa sông cửa biển, nơi có đền thờ Mẫu Đệ Tam. Trong đó, đền Hàn Sơn hay còn gọi là đền Thác Hàn thuộc xã Hàn Sơn, huyện Hà Trung, Thanh Hóa là ngôi đền thờ Chầu nổi tiếng nhất. Ngôi đền đã được nhà nước cấp bằng Di tích lịch sử cấp tỉnh năm 1992. Được bao quanh khung cảnh núi non sông nước, đền Hàn Sơn là địa điểm tâm linh thu hút rất nhiều du khách hành hương tới tham quan, chiêm bái
Sau khi được trùng tu và tôn tạo, ngôi đền ngày nay gồm 4 cấp với 4 cung thờ bề thế. Cung lớn thờ Thánh Mẫu Hàn Sơn, cung nhị thờ Tam Tòa Thánh Mẫu cùng Tứ Phủ Chầu Bà, cung tam thờ hội đồng Quan lớn và cung tứ thờ Đức ông Lê Thọ Vực.
Xem thêm: Kinh nghiệm dâng lễ Chầu Đệ Nhị – Đền thờ Chầu Đệ Nhị ở đâu?
Lộ trình di chuyển tới đền Hàn Sơn
Ỏan cô Tâm xin cung cấp một số thông tin về lộ trình tới đền Hàn Sơn từ Hà Nội để quý khách có thể tham khảo:
Lộ trình di chuyển đến đền Hàn Sơn bằng phương tiện công cộng
Tại bến xe Nước Ngầm hay bến xe Giáp Bát, bạn bắt xe khách về Hà Trung, Thanh Hóa. Xe trả khách tại Hà Trung, bạn bắt xe tới đền Hàn Sơn cách đó khoảng 3km. Thời gian di chuyển dự kiến là 3h với khoảng 130km.
Lộ trình di chuyển đến đền Hàn Sơn bằng phương tiện cá nhân
Từ trung tâm Hà Nội đi về hướng ĐCT Hà Nội – Ninh Bình/ĐCT Pháp Vân – Cầu Giẽ/ĐCT01 tại Hoàng Liệt, đi thẳng về đường Trần Nhân Tông – thành phố Ninh Bình, rẽ vào quốc lộ 1A rồi rẽ vào QL217 – đê tả Sông Lèn – Đền Hàn Sơn,. Thời gian di chuyển dự kiến là 3h cho hơn 125km và có đi qua đoạn đường thu phí đường cao tốc. Tuy nhiên, đây là quãng đường nhanh nhất và tối ưu nhất.
Hầu giá Chầu Đệ Tam
Chầu Đệ Tam rất ít khi giáng đồng. Chầu chỉ ngự về khi người hầu bắc ghế hầu Tứ Phủ ở các ngôi đền thờ các vị thánh hàng Thoải hoặc tại chính đền thờ Mẫu Thoải. Khi ngự đồng, Chầu thường mặc áo màu trắng, cầm quạt khai cuông.
Một trong những lý do chính cho việc Chầu ít giáng đồng là tại nhiều vùng, người ta vẫn coi Chầu Đệ Tam là hóa thân của Mẫu Đệ Tam với sự tích rất buồn. Do đó, có quan niệm kiêng hầu chầu trong các dịp tiệc mừng, lễ Thượng Nguyên hoặc đại đàn mở phủ. Trong đó, nếu trong đàn mở phủ có dâng bốn tòa sơn trang thì người ta cũng không hay thỉnh chầu về chứng mà thường thỉnh Chúa Thác Bờ hoặc Chầu Bé Thoải Bản Đền để chứng tòa màu trắng.
Dâng lễ đền Hàn Sơn
Ngày tiệc chính tại đền Hàn Sơn là vào 12/6 âm lịch. Nhưng từ đầu tháng, các con nhang, đệ tử đã nô nức đổ về đền, mang theo hương hoa lễ vật về cúng lễ các vị thánh thần.
Một mâm lễ vật thường là những thức đồ chay mặn tùy tâm, không cần đắt tiền nhưng cần thành tâm hết mức có thể. Nếu quý khách đang tìm đồ dâng lễ đẹp, sang mà lại trưng lễ được trong thời gian dài thì có thể tham khảo các mẫu Oản lễ.
Tham khảo: Hướng dẫn cách chọn vật lễ dâng lễ Tứ Phủ và thắp hương Gia Tiên – Phật – Thần Tài thành tâm nhất.
Quanh oản dâng lên Chầu Đệ Tam Thoải Phủ nên mang màu sắc trắng sẽ thành kính hơn cả. Đây là màu đại diện cho Thoải Phủ và cũng là màu áo Chầu khi ngự về đồng. Rất nhiều khách hàng đã đặt mua những quanh oản đặc biệt , được thiết kế tâm linh để dâng lễ Chầu Đệ Tam tại Oản Cô Tâm – Chuyên về Oản Tài Lộc lễ thần linh Tứ Phủ.


Oản Tài Lộc dâng lễ Tứ Phủ là loại sản phẩm được Oản Cô Tâm đầu tư tâm huyết và dày công nghiên cứu văn hóa tín ngưỡng thờ cúng thiêng liêng của người Việt để tạo nên những mẫu oản sang trọng, đẹp mắt lại hợp với văn hóa cúng lễ này. Khách hàng đặt oản thương hiệu Cô Tâm sẽ hoàn toàn an tâm về cả mẫu mã và chất lượng sản phẩm.
Ngoài ra, quý khách hàng có thể tham khảo thêm các mẫu Oản Nghệ Thuật dâng lễ Tứ Phủ được tạo hình và thiết kế bởi những nghệ nhân lành nghề tại Oản cô Tâm.
Bản văn Chầu Đệ Tam
Bản 1
Xuân qua ba tiết tháng hè
Thu rồi đông đến mây che thanh nhàn
Mừng giầu mừng thịnh mừng sang
Phú lại mừng quý quan sang mừng giầu
Làm tôi Chầu độ sống lâu
Phơ phơ tóc bạc trên đầu bằng bông
Trứng rồng lại nở ra rồng
Hạt thông lại nẩy chồi thông rườm rà
Bốn phương phẳng lặng can qua
Dân an quốc thái xướng ca chơi bời
Quân thần phải đạo chúa tôi
Trên thuận lòng trời dưới thuận lòng dân
Hội đồng ba phủ nghiêm quân
Đệ tam chầu thoải thanh tân hay là
Tóc mây rẽ mái mượt mà
Lưng ong mắt phượng da ngà điểm trang
Tay đàn tang tính tình tang
Miệng cười hoa nở ai đang hầu Chầu
Muôn dân thiên hạ cúi đầu
Quyền Chầu cai quản bộ hầu nàng tiên
Rong chơi cửa phủ cửa đền
Vâng lệnh Mẫu truyền giáng phúc trừ tai
Ơn trên tiếp lộc ban tài
Độ cho già trẻ gái trai yên lành
Khi vui trống phách rập rình
Đỉnh đang thơ phú tính tình giao ca
Thơ thơ phú phú ngâm nga
Cung năm dịp bẩy cung ba dịp mười
Thơ dâng đã bốn câu rồi
Lạy bà bảo hộ tiểu tôi an lành
Chậu nước trong xin bà tẩy điện
Vuông nhiều điều còn vẹn liêm phong
Xin bà đại xá cho đồng
Kẻo còn nhầm lỗi kẻo còn dại ngây
Chúa tiên khéo miệng khéo tay
Miệng thời tấu đối tay may vóc rồng
Xách đầy theo Mẫu vô cung
Dệt tấm vóc rồng tiến đức vua cha
Lộc tài Chầu mới ban ra
Bổng lộc cho lắm lại nhiều hơn xưa
Đồng con hương khói phụng thờ
Ba mươi mồng một mười tư hôm rằm
Chữ rằng Thánh giáng lưu ân
Chầu bà ban lộc thiên xuân thọ trường
Bản 2
Tiểu tôi rung trống quỳ tâu
Tâu qua Thuỷ Phủ trước sau trình bày
Thỉnh mời Chầu Thoải thiêng thay
Hành vân giá vũ ngự rầy gió mưa
Kéo mây dâng nước mịt mờ
Vua Cha phán hỏi đền thờ nơi nao
Việc làm phảng phất chiêm bao
Vi nam vi nữ trần nào ai hay
Bệnh nhân lòng dạ vơi đầy
Cơm ăn chẳng được nước rày cầm hơi
Thuốc vào lại hãm mồ hôi
Xem trong chứng bệnh ấy thời khó thông
Ngày đêm lo sợ hãi hùng
Khâm sai bà đã ứng trong bao giờ
Bệnh làm như thể lửa hơ
Tứ chi quyết lãnh trói gò chân tay
Bệnh làm đêm nặng hơn ngày
Thuốc thang chẳng đỡ hao gầy hình dong
Phải mau thỉnh bóng mời đồng
Kiều lên xem xét gia trung thế nào
Hay là cô tổ nhập vào
Dưới toà Thuỷ Phủ quan cao Động Đình
Tín chủ con sửa lễ tâm thành
Vua Cha giáng ngự uy hành mới hay
Mời Bà khâm sai về đây
Trần gian sớ điệp kêu rầy làm sao
Khâm sai thời đó tâu vào
Tâu qua Thuỷ Phủ quan cao trình bày
Khâm sai Thoải Phủ thiêng thay
Mẫu cắt Bà rày giữ bệnh trần gian
Thánh Chầu chưa có lễ ban
Khéo mời khéo luyện khéo van mới về
Trông ơn đại đức đan trì
Trần gian bất đáng để thời Bà coi
Khéo kêu Bà độ cho người
Rút bệnh về thuỷ lên chơi thạch bàn
Thấy người phù thuỷ dương gian
Tay cầm búa sắt roi son khảo trừ
Phán rằng lễ ấy cho hư
Khuyên mời chẳng có khảo trừ vào ai
Khâm sai giận chẳng chả nhời
Người lại vì người tiên lại vì tiên
Chớ nghe thầy bói càn xiên
Nơi khấn chẳng khấn khấn liền nơi đâu
Bấy giờ đệ tử kêu cầu
Xin Bà nghĩ lại trước sau thương đồng
Bà lại hoá phép thần thông
Tiếp lộc cho đồng cứu trợ bệnh nhân
Chữ rằng Thánh giáng lưu ân
Thánh Bà lưu phúc thiên xuân thọ trường