Trong 12 Tứ Phủ Thánh Cô linh thiêng theo hầu các Mẫu, thì Cô Đệ Nhất Thượng Thiên là vị Cô Cả đứng đầu. Cô tài giỏi, xinh đẹp, có khả năng chấm đồng, thường ban tài, ban lộc cho người thành thành tâm.
NỘI DUNG
Sự tích Cô Đệ Nhất Thượng Thiên
Theo sự tích dân gian, Cô Đệ Nhất Thượng Thiên đã được người dân biết đến từ thời Vua Hùng. Cô theo Đức Thánh cả giết giặc. Thời Lê Lợi, cô cũng thác hóa tái sinh và góp công dẹp giặc giúp nước nên được nhân dân vô cùng biết ơn tôn kính. Trước đó, thân phận của thánh cô là con Vua Cha Thủy Tề dưới thoải cung. Sau cô được phong là Thiên Cung Công Chúa trên Thiên Đình.
Có người cho rằng cô là người hậu cận Mẫu Đệ Nhất Thượng Tiên (mẫu Liễu Hạnh) cùng với cô Chín. Nhưng cũng có người cho rằng cô là người hầu cận, tay biên tay chép cho Chầu Đệ Nhất Thượng Thiên.
Cô hầu cận mẫu, thường báo cáo mọi việc trần thế lên mẫu. Nên khi tấu khẩn mẫu, người ta thường có lời tấu để cô kêu thay lạy đỡ trước cửa Mẫu tôn kính.
Xem thêm: Sự tích Mẫu Đệ Nhất Thượng Thiên ba lần giáng thế – Những ngôi đền thờ Mẫu Liễu Hạnh
Tiên Cô Đệ Nhất cũng hay cưỡi mây, cưỡi gió rong chơi khắp chốn khi thanh nhàn để ngắm cảnh nước non hữu tình. Cô đi từ Hà Nội, Hải Phòng đến tận Nghệ An, Quảng Bình, Quảng Trị, …
Hầu giá Cô Đệ Nhất Thượng Thiên
Cô Đệ Nhất Thượng Thiên thần thông lục trí, cô chấm đồng những người nết na thảo hiền rồi đem về tiến Mẫu trong đền Sòng Sơn. Cô rất ít khi về ngự đồng. Chỉ khi nào có dịp khai đàn mở phủ lớn hoặc những người sát căn cô, thì cô mới về ngự đồng.
Khi về ngự, cô mặc y phục màu đỏ bằng áo gấm hoặc lụa thêu phượng, dệt hoa, đầu đội khăn xếp, lưng thắt khăn vàng đeo vỉ lét đỏ. Cô làm lễ khai cuông rồi múa quạt.
Xem thêm: Tứ Phủ Thánh Cô gồm những ai – Sự tích và đền đang thờ những vị Thánh Cô
Chú ý khi dâng lễ Cô Cả Tứ Phủ Thánh Cô
Vào những ngày lễ lớn tại đền thờ cô, con hương thường đến trước cửa thánh cô xin cô ban phát lộc tài. Muốn vậy, trước tiên con hương phải dâng lễ trình cô, cô mới chứng cho. Thông thường, khi đến lễ Cô Đệ Nhất Thượng Thiên, người ta thường sắm một mâm lễ đầy đủ gồm một đĩa hoa, một đĩa quả với nhiều thức quả khác nhau, một cơi trầu, quả cau, cút rượu, xôi thịt, giấy tiền và một cánh sớ.
Ngoài những lễ vật này, nhiều con hương, đệ tử thành tâm thường muốn dâng tiến một lễ vật đẹp, sang, mang ý nghĩa tốt đẹp để có thể bày trên ban thờ thánh trong thời gian dài. Oản Tài Lộc chính là thức lễ phù hợp nhất. Oản được thiết kế tỉ mỉ đẹp sang, mang ý nghĩa tài lộc tốt lành lại có thể để được tới 6 tháng không bị hỏng mốc, cực thích hợp bày trên ban thờ thánh.
Xem thêm: Màu sắc chú ý khi dâng Oản Tài Lộc lễ Tứ Phủ, Phật, Gia Tiên và Thần Tài.
Nổi bật trong thị trường cung cấp phẩm oản lễ đền chùa có Oản Tài Lộc thuộc đơn vị Oản Cô Tâm. Oản được trang trí từ hoa lụa và phụ kiện cao cấp không chỉ đẹp bên ngoài mà còn đảm bảo phần hồn hương liệu bên trong nên thường được tiến cung cấm và lưu lại rất lâu trên ban thờ (từ 3-6 tháng).
Quanh oản lễ Cô Đệ Nhất phải là oản màu đỏ. Bởi khi về ngự đồng, Cô thường mặc y phục màu đỏ múa quạt vô cùng xinh đẹp. Do đó, khi dâng lễ vật oản thì nên dâng oản được trang trí tỉ mỉ có đầu tư với nhiều nhành hoa cùng quạt lông công phượng đỏ thắm giống như lễ vật Oản Nghệ Thuật dâng Cô Đệ Nhất Thượng Thiên mà Oản Cô Tâm đang làm.
Hiện nay, Oản Cô Tâm đang cung cấp sản phẩm oản dành riêng để dâng lên Cô Đệ Nhất. Quanh oản được trang trí tỉ mỉ với quạt lông vũ đỏ thắm cùng hoa ngũ sắc chất liệu lụa cao cấp cùng lá ngọc, cành vàng. Các chi tiết trên oản đều được chọn lọc kỹ càng và trang trí theo đúng tín ngưỡng dâng lễ tiên cô. Giúp các đồng anh – lính chị đẹp bóng sang đồng khi mang quanh oản này đi yết kiến cửa tiên cô. Với Oản cô Tâm khách hàng hoàn toàn an tâm về mẫu mã, chất lượng và giá cả. Bởi các sản phẩm oản chúng tôi tạo ra đều xuất phát từ sự thành tâm. Oản Cô Tâm luôn muốn mang tới cho khách hàng những sản phẩm đẹp nhất, tỉ mỉ nhất thể hiện lòng thành kính tận tâm nhất.
Đền thờ Cô Đệ Nhất ở đâu? Cách di chuyển đến đền?
Vì là vị tiên cô hầu cận Mẫu nên cô được thờ tại rất nhiều đền phủ. Cụ thể, tượng cô thường được thờ tại ban Tứ Phủ Thánh cô trong những bản đền này. Tuy nhiên, cô cũng có đền thờ chính, người ta cho rằng đó chính là đền Cô Nhất tại Nghệ An. Đền Cô cách đền Ông Hoàng Mười khoảng 50km.
Xem thêm: Đền thờ và sự tích về Cô Bơ Thoải Phủ – Người đã có công giúp Vua Lê Lợi chống quân Minh
Để đi đến đền Cô Nhất Nghệ An, thì bạn buộc phải tìm kiếm lộ trình đi đền Ông Hoàng Mười. Vì đền Cô Nhất gần như không có thông tin về địa điểm, vị trí. Hiện nay giao thông đi các tỉnh miền trung từ Hà Nội rất thuận lợi nên bạn có thể đến đền cô bằng xe khách hoặc máy bay hoặc phương tiện di chuyển cá nhân.
Nếu đi bằng xe khách, bạn bắt chuyến xe đi đi Hưng Nguyên, Nghệ An rồi bắt xe ôm hoặc taxi di chuyển đến đền Cô Nhất.
Nếu đi bằng máy bay bạn đến sân bay nội bài và bay chuyến bay đến thành phố Vinh. Từ đây, bạn hỏi đường rồi bắt chuyến xe đi tới đền Cô Nhất. Vì đền cô cách đền ông Hoàng Mười 50km, nên tổng quãng đường thuê xe có thể lên tới 70km.
Nếu đi bằng phương tiện di chuyển cá nhân, từ Hà Nội bạn chỉ cần đi dọc quốc lộ 1A là tới đền Ông Hoàng Mười. Từ đây, hỏi đền Cô Nhất để tiếp tục hành trình.
Bản văn Cô Đệ Nhất Thượng Thiên
Hương đưa nhang xạ ngát lừng
Thỉnh mời Cô Nhất về chơi Nam thành
Hải Phòng, Hà Nội, Bắc Ninh
Nội thành ngoại phố một mình rong chơi
Chơi thôi cô lại tái hồi
Nghệ An, Hà Tĩnh là nơi đi về
Có phen chơi sông Bồ Đề
Lê Chùa Hương Tích ra về thành Nam
Vân Hương Thiên Bản là làng
Nhận đồng chấm lính trần gian khắp miền
Quảng Bình Quảng Trị Thừa Thiên
Quảng Nam Quảng Ngãi Phú Yên Khánh Hòa
Bình Định Gia Định bao xa
Khi chơi Ba Dội lúc ra Chiêm Thành
Dạo chơi các tỉnh nức danh
Trở về tới đất tỉnh Thanh ngự đồng
Nhận đồng má phấn lưng ong
Cô Nhất chấm đồng tiến Mẫu Sòng Sơn
Phép cô lục trí ai hơn
Quyền cô cai quản giang sơn thủy tề
Khăn đào thắm phủ che
Khi chơi Phong Mục, Đồi Chè, Ba Bông
Khi chơi dạo cảnh Đền Rồng
Lúc về Phủ Bóng, Công Đồng, Tiên Hương
Kinh đô cảnh đẹp lạ nhường
Cô đà dạo khắp bốn phương xa gần
Tiên cô xuất thánh nhập thần
Thay Quyền vương Mẫu cầm cân cõi phàm
Thỉnh cô trắc giáng đàn tràng
Khuông phù đệ tử an khang thọ trường.